Japonya ile Çin arasında Uygur gerginliği

Japonya’da yapılan Uygur Kurultayı sebebiyle Çin, Japonya Kore arasındaki ekonomik işbirliği anlaşması iptal edildi 

Japonya’da 14-18 Mayıs tarihleri arasında gerçekleştirilen Dünya Uygur Kurultayı, Çin ve Japonya’yı karşı karşıya getirdi.

Japonya Parlamentosu Uygur Dostluk Grubu üyesi milletvekillerinin de katıldığı kurultay sonrasında Çin ve Japonya ilişkileri gerildi. Japonya Parlamentosu Uygur Dostluk Grubu başkanı Takeo Hiranuma kurultayın açılışında yaptığı konuşmada Çin’in yükseldikçe Japon toprağı olan Sinkako adasını da kendinin olduğunu iddia ettiğini, Çin’in Uygurlara da baskı yaptığını, bundan dolayı Asya’nın en güçlü ülkesi Japonya’nın Uygurlara yardım etmesi gerektiğini vurgulamıştı.

Çin, kurultaydan önce programı organize eden Dünya Uygur Kongresi’nin ve yöneticisi Rabia Kadir’in terörist olduğunu iddia ederek Japonya’ya kurultaya izin vermemesi için nota vermişti. Japonya ise Dünya Uygur Kongresi’ni bir sivil toplum kuruluşu olarak kabul ettiklerini belirterek Çin’i içişlerine karışmaması yönünde uyardı.

Kurultay sonrasında Çin Başbakanı Wen jiabo ile Japonya Başbakanı Noda görüşmesinde planlanan Çin Devlet Başkanı Hujintao ile  Noda görüşmesi Uygur meselesi yüzünden iptal edildi.

Öte yandan Uygur meselesindeki Japonya Çin arasındaki gerilimden dolayı Çin, Japonya Kore arasındaki ekonomik işbirliği anlaşması iptal edildi.

Japonya Parlamentosunda Çin’in tüm baskılarına rağmen gerçekleştirilen kurultay, Japonya medyasını da ikiye böldü. Bazı yayın organları, Çin’in Doğu Türkistan’da ciddi ihlaller yaptığını ve Japonya’nın buna istikrarlı bir şekilde karşı çıkmasını belirtirken bazı medya kuruluşları Japonya’nın yüksek menfaatlerinin Uygur meselesine feda edilmesinin yanlış olduğunu savundu.

Dünya Uygur Kongresi ise kurultayın Uygur meselesini dünyaya duyurması açısından amacına ulaştığını düşünüyor.

Dunya bulteni