BARIN KATLİAMI

İşgalci Çin, Doğu Türkistan’ın en önemli şehirlerinden biri olan Kaşgar vilayetinin Aktu nahiyesi sınırları içerisindeki Barın köyünde 5 Nisan 1990 tarihinde büyük çapta bir soykırım gerçekleştirmiştir.

Barın halkı, bölge halkının nüfus planlaması üzerinde büyük bir tehdit oluşturmakta olan aile planlama politikası çerçevesinde getirilen doğum yasağına ve Çinlilerin bölgeye yasa dışı göçü ve yerleşimi konusu gibi haklı isyanlarını dile getirmişti. Bu isyan Çin tarafından olumlu yanıt almadı ve halk bu duruma karşı koymak için sokaklara dökülerek Hükümet Konağı’na doğru yürüdü. Yürüyüşteki kalabalığın artmasından korkan Çin, işgal yönetimi askerleriyle halka ateş açtı. Bunun üzerine Barın halkı da Zeydin Yusuf önderliğinde sopalarla ve Çinlilerden ellerine geçen silahlarla işgal ordusuna karşı direnişe geçti.

Böylece Çin’in başlattığı bu haksız savaş bölgeden katılan pek çok genç ile milli bir mücadeleye dönüştü. Durumun vehametini fark eden Çin bölgeyi 22 bin 750 silahlı asker, tanklı birlik, helikopter ve uçakları sevk ederek abluka altına aldı.

On gün süren bu abluka esnasında Çin, Barın köyünü yerle bir etti. Barın mücahidi Zeydin Yusuf, İshak Hoşur, Muhammad Turdi, Muhammad Tursun başta olmak üzere binlerce Barın gençleri ve masum kadın ve çocuklar acımasızca şehit edilmiştir. Büyük bir hınç öfke ve nefret psikolojisi ile hareket eden Çinli katillerin şehit ettiği Beşikteki bir bebeğin vücudundan 70 tane mermi çıktığı gözlemlenmiştir. Çin bu büyük soykırım cinayeti sonrası güvenlik bahanesiyle Doğu Türkistan’ın Kaşgar, Artuş, Aksu ve Hoten illerini abluka altına almış ve 10 binden fazla Uygur genci isyanla ilişkilendirilerek tutuklanarak idam ve ömür boyu hapis cezalarına çarptırılmıştır.

1949 yılından beri masum bir çok Doğu Türkistan vatandaşı hayatını kaybetmiş ve çeşitli asimilasyon politikalarına maruz kalmıştır.

-Süresi belirsiz Çin nazi kampları.

-Kardeş Aile projesiyle Çinli erkeklerin evlere yerleştirilmesi.

-Din hürriyetsizliği

Elif Refiye SARITAŞ

06.04.2020

Haftanın Kitap Önerisi

Uygur Devletleri Tarihi ve Kültürü

Yazar: Prof. Dr. Gülçin Çandarlıoğlu

Yayın Evi: TÜRK DÜNYASI ARAŞTIRMALARI VAKFI(2006)

Ebulfez Elçibey ile Doğu Türkistan’ın efsanevi lideri İsa Yusuf Alptekin