Çekya ile Çin arasında Tayvan gerginliği

Çekya’da hafta sonu düzenlenen cumhurbaşkanlığı seçimini kazanan Petr Pavel’in, Çin ile egemenlik ihtilafı içindeki Tayvan’ın lideri Tsai Ing-Wen ile yaptığı telefon görüşmesi, iki ülke arasında gerginliğe yol açtı. Çin, Pavel’in Tayvan’ın liderİ ile telefonda görüşmesini protesto etti.

Çekya’da 9 Mart’ta resmen göreve başlayacak yeni Cumhurbaşkanı Pavel’in ilk iş olarak Tayvan lideri Tsai Ing-Wen ile yaptığı görüşmeye Çin Dışişleri Bakanlığından tepki geldi.

Çin tarafı Pavel’in söz konusu telefon görüşmesiyle Çin’in içişlerine karıştığını ileri sürerken, Çekya Başbakanı Petr Fiala da bu iddialara tepki göstererek, “Egemen bir ülke olarak Çekya’nın kimi arayıp kiminle buluşacağına kendisinin karar vereceğini” söyledi.

Fiala, Çin’in önemli bir ticaret ortağı olduğunu ancak Tayvan’la da birçok alanda iyi ilişkilerinin bulunduğunu ifade etti.

ÇİN’DEN TEPKİ

Çin Dışişleri Bakanlığı Sözcüsü Mao Ning, Pekin’de düzenlediği günlük basın toplantısında, seçilmiş Cumhurbaşkanı Pavel’in tüm karşı çıkışlarına ve ikna çabalarına rağmen yaptığı görüşmenin “resmi temas” niteliği taşıdığı ve Çin’in iç işlerine müdahale olduğunu belirtti.

Görüşmenin, Çekya’nın “tek Çin” ilkesine bağlılığını ihlal ettiğini ve Tayvan’ın bağımsızlığını savunan ayrılıkçı güçlere yanlış işaret verdiğini savunan Sözcü Mao, “Bu davranışı kınıyor ve Çek tarafını protesto ediyoruz.” dedi.

Tek Çin ilkesinin Çin’in temel çıkarı ve diplomatik ilişki kurduğu ülkelerle ilişkilerinin siyasi zemini olduğunu vurgulayan Mao, “Çekya’yı, bu hatayı derhal düzeltmeye ve olayın olumsuz etkilerini giderecek etkin önlemler almaya çağırıyoruz.” diye konuştu.

NELER YAŞANMIŞTI?

Çekya’da 27-28 Ocak’ta yapılan cumhurbaşkanlığı seçimlerini kazanan Pavel, ilk olarak Ukrayna Devlet Başkanı Volodimir Zelenskiy ve Tayvan lideri Tsai Ing-Wen ile telefon görüşmesi gerçekleştirmişti.

Pavel, iki ülkenin ortak değerleri, demokrasi, özgürlük ve insan hakları gibi konuların görüşmede ele alındığını, işbirliğinin güçlendirilmesinin yanı sıra yakın gelecekte yüz yüze görüşme temennisinde de bulunduklarını bildirmişti.

Tayvan’la iyi ilişkilere sahip Çekya ile bu hususta 2020’de de gerginlik yaşayan Çin tarafı, bu ülke ile yapacağı ortak kültürel programları iptal etmişti.​​​​​​​ (AA)