Anasayfa » Makale ve Analizler » Türk ismini kullanan ilk Türk devleti kimdir? Tarihte Türk ismiyle kurulan Türk devletleri ve özellikleri

Türk ismini kullanan ilk Türk devleti kimdir? Tarihte Türk ismiyle kurulan Türk devletleri ve özellikleri

Orta Asya coğrafyası, birçok Türk devletine ev sahipliği yapmıştır. Türkler tarih boyunca; Asya, Afrika ve Avrupa bölgelerinde kurdukları devletlerle de dikkat çekmiştir. Savaş mücadelelerinde üst düzey başarı gösteren Türk toplumları, Dünya tarihinin şekillenmesinde önemli roller üstlenmiştir. Ayrıca Türkler, göçebe yaşam tarzları sonrasında yerleşik hayata geçerek, bulundukları coğrafyada söz sahibi olmuşlarıdır. Türk ismini kullanan ilk Türk devleti kimdir?

Çin kaynakları incelendiğinde ilk Türk siyasi birliğin M.Ö 3.yüzyılda Hunlar tarafından başlatıldığı görülebilir. Orta Asya’da kurulan ilk Türk devleti ise Asya Hun İmparatorluğu’dur. Asya Hunlarının dağılmasından sonra Orta Asya’da hüküm süren Uygurlar ve Göktürkler gibi devletler, tarihin seyrini değiştiren önemli başarılara imza atmışlardır. Tarihte Türk ismini ilk defa kullanan devlet ise Göktürk İmparatorluğu’dur. Göktürkler yaklaşık 200 yıl hüküm sürdükleri bölgede, Türk kültürünün ve yönetim anlayışının yayılmasını sağlamıştır. Teşkilatlandırılmaya verilen önem ise Türk devletlerinin askeri açıdan güçlü olmasına yardımcı olmuştur.

Türk ismini kullanan ilk Türk devleti kimdir?

Tarihi kaynaklar incelendiğinde, tarihte ilk Türk ismini kullanan devlet Göktürk Devleti’dir. Orhun bölgesinde Juan-Juan topluluğunu yenilgiye uğratan Göktürkler, Çinlilerle siyasi ve ticari faaliyetler de bulunmuştur. Orta Asya’da Ötüken civarından kurulan Göktürkler, Aşina soyundan gelen toplumun başarılı mücadeleleri ile kurulmuştur. Bumin Kağan’ın üstün savaş başarısı ve Türk toplumlarını tek çatı altına toplaması ile tarih sahnesine çıkan Göktürkler, en parlak dönemini Mukan Kağan zamanında yaşamıştır. Batı ve Doğu olarak ikiye ayrılarak yönetilen devlet, sanat ve edebi alanlarda gelişmiş eserleriyle de dikkat çeker.

Türk ismiyle kurulan ilk Türk devletleri hangileridir?

Orta Asya’da söz sahibi olan Türk toplumları, zaman içinde siyasi ve askeri yönden güçlü devletler kurmuştur. Türk ismiyle kurulan ilk Türk devletleri arasında; Göktürk Devleti ve II. Göktürk İmparatorluğu yer alır. Türk ismiyle kurulan ilk Türk devletlerinin özellikleri şu şekildedir:

  • Göktürk Devleti: Ötüken civarında kurulan ve Türk ismini ilk defa kullanan devlettir. Kağan unvanlı hükümdarlar tarafından yönetilen Göktürk Devleti, Gök Tanrı dinine inanmışlardır. Yönetimde meclis yapısını kullanan Göktürkler, İpek Yolu hakimiyeti için çeşitli mücadeleler vermiştir. Ayrıca Göktürk Devleti, Türk toplumlarını tarihte ikinci defa aynı bayrak altında toplamasıyla dikkat çeker.
  • II. Göktürk İmparatorluğu: Zayıflayarak Çin egemenliği altına giren Göktürkler, Kutluk Kağan önderliğinde yeniden bağımsızlığını ilan etmiştir. II. Doğu Göktürk İmparatorluğu, Kutluk Kağan’ın Bilge Tonyukuk ile birlikte Çinlilere isyan etmesi sonucu kurulmuştur. Bağımsızlık mücadelesi sonucu kurulan devlet; iç işlerine karışılması ve askeri mücadeleler sonucu, 744 yılında yıkılmıştır.

Bugüne kadar kaç Türk devleti kurulmuştur?

Merkezi yapılanmaya önem veren Türk toplumları, tarih boyunca birçok irili ufaklı devlet kurmuştur. Kurulan Türk devletleri, bulundukları coğrafyaya kendi kültürlerinin yayılmasını sağlamıştır. Siyasi otoriteleri ve askeri güçleri ile ön plana çıkan Türk devletleri, göçebe veya yerleşik yaşam tarzları ile komşu ülkelerle ticari ilişkiler kurmuştur. Bugüne kadar kurulan Türk devletleri:

Büyük Hun İmparatorluğuBatı Hun İmparatorluğuAvrupa Hun İmparatorluğuAk Hun İmparatorluğuGöktürk Kağanlığıİkinci Doğu Göktürk KağanlığıAvar KağanlığıHazar KağanlığıUygur KağanlığıKarahanlı DevletiGazne DevletiBüyük Selçuklu İmparatorluğuHarzemşahlar DevletiAltın Orda DevletiTimur İmparatorluğuBabür İmparatorluğuOsmanlı İmparatorluğu

Yazıyı kullanan ilk Türk devleti hangisidir?

Tarihte yazıyı kullanan ilk Türk devleti, II. Göktürk Devleti’dir. Göktürk alfabesini kullanan devlet, Türk tarihini anlatan önemli yazılı eserler bırakmıştır. Orhun Kitabeleri de II. Göktürkler zamanında yazılmıştır. Orhun Kitabeleri, Bilge Kağan, Kültigin ve Vezir Tonyukuk adına inşa edilmesiyle dikkat çeker. Kutluk Devleti olarak da adlandırılan II. Göktürkler, Ötüken’i merkez olarak kullanmıştır.

Çinlilere yaptığı seferlerle tarihte öne çıkan devlet, Ergenekon Destanı ve Bozkurt Destanı gibi önemli kültürel miraslar bırakmıştır. Ayrıca Göktürkler, Türk devletleri arasında parayı ilk defa kullanan devlet olma özelliğine de sahiptir. Soğdca yazılı paralar; Kırgızistan, Tacikistan ve Özbekistan bölgelerinde yapılan arkeolojik kazılarla ortaya çıkarılmıştır.

İslamiyet’in kabulünden önce kurulan Türk devletleri nelerdir?

Kâğıt ve matbaayı kullanan ilk Türk uygarlığı kimdir?

Dokuz Oğuzlar boyuna mensup Uygurlar, kağıt ve matbaayı kullanan ilk Türk uygarlığı olma özelliğine sahiptir. Bunun yanı sıra Uygurlar, yerleşik hayata geçen ilk Türk topluluğudur. Uygur alfabesini kullanarak, yazılı eserler bırakan devlet, Kutluk Bilge Kül Kağan tarafından 744 yılında kurulmuştur. Yerleşik hayata geçtikten sonra tarımla da ilgilenen Uygurlar, Türk kültürünün ve ticari hayatının gelişmesine katkı sağlamıştır. Çinlilerle kurulan yakın ilişkiler Uygur Devleti’nin ekonomisini güçlendirmiştir. Kağıt ve matbaayı kullanan Uygurlar, kütüphaneler kurmuş ve yazılı eserler bırakmıştır.

Uygurlarda matbaa ve kağıt faaliyetlerinin gelişmesinde Çinlilerle olan yakın ilişkiler de etkili olmuştur. Ayrıca Mani dinini benimseyen Uygurlar, yerleşik hayat tarzı sayesinde kalıcı mimari eserler de inşa etmiştir. Kırgız saldırıları sonucu iki parçaya ayrılan devlet daha sonra güçsüzleşerek yıkılmıştır. Uygurlar, Göktürklerin siyasi ve kültürel yaşam tarzlarından etkilenmiştir. Uygur Tölesleri olarak da adlandırılan toplum, Çinlilerin remi kaynaklarında yer almasıyla da dikkat çeker. Bunun yanı sıra Uygur Devlet, Moğolların Türkleşmesinde de önemli rol oynamıştır. Günümüze ulaşan Uygur toplumları ise Doğu Türkistan bölgesinde yaşamlarını sürdürür.

kaynak: mynet

Hakkında admin

x

Check Also

Uzak Doğu’nun yakın savaşı: 5 soruda Çin – Tayvan gerilimi

Ali Burak Biber Son birkaç ayda Çin’in Tayvan’daki askeri faaliyetlerindeki rekor artış küresel endişeye neden ...

Kitâbiyat 483

Kitâbiyat 483 Oğuz ÇETİNOĞLU Çin’in işgali altında bulunan Doğu Türkistan’da yaşamakta olan Petrol Mühendisi Bayan ...

Suda boğularak hayatını kaybeden Selma Ali’nin üzerinden çıkan eşyalar

Bugün defnettiğimiz 15 yaşındaki Selma ( Safiye ) Ali kızımızın üzerinden çıkan eşyalar. Aslında kısaca ...

Erdoğan ile Jinping görüşmesindeki Uygur Türkleri mesajı

Reha Erus Çin’deki Uygur Türklerinin hak arayıcısı olarak bilinen ve ‘Uygur Ana’ diye anılan ‘Dünya ...

Doğu Türkistanlı Kahraman Ababekir den haber alınamıyor

28 haziran 2014 Tarihinde İşgalci Çin yönetiminin Doğu Türkistan’ın Kaşgar İline bağlı Yeken (Yarkent) ilçesi ...

Doğu Türkistan’da Kadınlara Yönelik İnsan Hakları İhlalleri Raporlandı

Pekin yönetiminin, kadın, çocuk, genç, yaşlı demeden ağır insan hakları ihlali fiillerini hayata geçirdiği Doğu ...

Doğu Türkistan Haritesi

beş milyon Doğu Türkistanlı, Çin Esir Kamplarında işkencede

Mustafa Gülali’nin Doğu Türkistanlı Araştırmacı -Yazar Musa Abdulehed ER ile yaptığı Doğu Türkistan röportajı ibretlik ...

Yeni dünya polis devletinin merkez üssü Çin

Osman Karagüzel Dünya nereye koşuyor! Daha doğrusu dünyayı nereye götürmek istiyorlar? Bunu başarabilecekler mi? Öncelikle ...

5 Temmuz Doğu Türkistan Soykırımında Kaybolan Savunmasız Sesler

5 TEMMUZ DOĞU TÜRKİSTAN SOYKIRIMINDA KAYBOLAN SAVUNMASIZ SESLER adlı bu eser, ben ve arkadaşım Prof. ...